Blijven hangen in de slachtofferrol

06 oktober 2012 - Marc Henzen

Als je in de slachtofferrol stapt, betekent dit dat je anderen of omstandigheden aanwijst als oorzaak voor je negatieve gevoelens en gedachten. Je laat je verlammen door de situatie. De essentie van deze rol is dat je niet de leiding en verantwoordelijkheid neemt over je eigen leven, maar dat je je laat leiden door de manier van reageren van anderen. Lees meer...

Er is altijd een ‘maar’

Welke oplossing je door anderen ook wordt aangedragen, er is altijd een ‘maar’, een verklaring waarom dit bij ieder ander wel zou werken, maar niet voor jou. Je legt het probleem en de oplossing neer bij een ander volgens het ‘diagnose-receptmodel’ en hoopt dat die ander je een ‘wonderpil’ geeft om je problemen op te lossen. Je gelooft niet in je eigen kracht.

Verslaafd

Sommigen zijn zelfs verslaafd aan hun problemen. Ze hebben er hun identiteit aan ontleend. Ze krijgen er aandacht door en wentelen zich in onmacht en zijn chronische klagers geworden. Wie zouden ze immers zijn zonder hun problemen? Wat nu als er niets meer te klagen valt? Onbewust houden ze vast aan wat voor hen vertrouwd is gaan voelen. Ik vraag ze dan “wat levert het je op?” Je doet niet wat je doet zonder dat je er een bepaalde ‘beloning’ voor terugkrijgt; bevestiging zelfbeeld, aandacht, ontsnappen aan verantwoordelijkheid…

De zin van het bestaan

De psychiater Victor Frankl heeft gedurende zijn verblijf in het concentratiekamp in Auschwitz ontdekt, dat iedere situatie je uitdaagt om er zin en betekenis aan te geven. Hij slaagde hierin, hoe beroerd zijn omstandigheden ook waren. Hij was met recht een slachtoffer, maar stapte uit de slachtofferrol en vond de kracht in zichzelf. Zijn wil tot het betekenis geven aan zijn leven was zijn primaire drijfveer. Je kunt je laten leiden door leed of dit leed gebruiken voor groei en ontwikkeling. ‘De zin van het bestaan’ is een van de meest inspirerende boeken die ik ooit gelezen heb.

Hoe stap je eruit?

Observeer jezelf zonder te oordelen en word je bewust hoe jij omgaat met omstandigheden. Onderzoek je overtuigingen; je hebt een reden om in die slachtofferrol te stappen. Daar ligt een overtuiging onder. Onderzoek de ‘waarheid’ van die overtuigingen. Stel jezelf vragen als “is dat zo?” We lijden alleen als we een gedachte geloven die ingaat tegen ‘dat wat ís’. Accepteren dat het zo is stopt je verwarring en innerlijke strijd. Laat je niet langer leiden door slachtoffergevoelens maar kies ervoor om eigen verantwoordelijkheid te nemen. Kom in actie! Focus niet langer op de problemen maar op de oplossingen. Analyseer je situatie. Elimineer problemen die door anderen veroorzaakt worden en die jouw oplossingen in de weg staan, en maak een stappenplan om je problemen aan te pakken, waarbij je ook hulp kunt incalculeren, maar jíj hebt nu de regie genomen! Tot slot: geef betekenis aan de situatie, in elke ervaring zit een waarde verborgen. Je hoeft dus niet de slachtofferrol aan te nemen, maar je kan wel accepteren dat je slachtoffer bent!

Opmerkingen: 18

  • hans 05 apr

    Ik voel me mijn hele leven. al slachtoffer zo ben ik gemaakt door slechte mensen die van mij misbruik hebben gemaakt.en mishandeld. hebben.ik was toen 8 jaar.en dat ging 10 tal jaren zo door .daardoor is mijn leven stuk.ik heb hier niet om gevraagt. Ik ben nu 51 jaar.en zal de rest van mijn leven slachtoffer blijven.het zij zo.hans.
  • Stefan 10 apr

    Wow Hans, wat een rotleven heb jij. Wilde je er iets aan doen of ga je je de rest van je leven slachtoffer voelen?
  • Angelique 14 mei

    Ik ken veel tegenslagen en vecht tegen die slachtofferrol. Ik herken de neiging, ga er even in mee en krabbel weer op en onderneem met veel positiviteit. Ik ben veerkrachtig, stap regelmatig uit comfortzone maar heeft me toch niet verder gebracht. Ik ben gescheiden, een stap waar ik volledig achter sta. Op gebied van werk lukt het me echter niet. Wat gaat er mis?
  • joke 20 sep

    Hoe kom ik van een vriendin af die aan mijn lippen hangt en in een slachtofferrol zit en maar blijft zeuren over vroeger en haar familie en dat ze een zwart schaap is enz., en mij als redder ziet, die ik niet kan zijn. En als ik vraag hoe ze het liever gehad had willen hebben en wat ze daaraan zou willen doen zegt: ik kan er niks aan doen. En nu ze door heeft dat ik haar redder niet kan zijn mij van alles beschuldigt en boos op mij is. Ze heeft een rugzak met leed, die ze bij mij wil neerleggen terwijl ze die bij haar ouders moet brengen. Maar ze wil ook niet naar mij luisteren als ik zeg, ga eens een familie-opstelling doen. Ze wil gewoon slachtoffer blijven en nu ben ik de schuldige geworden. Het is nu uit met de relatie omdat ze dus boos op mij is, maar omdat ik haar steeds tegen kom en ze mij nu zwart gaat maken bij iedereen in haar omgeving heb ik er geen goed gevoel bij en ik denk ook dat ze mijn adviezen in de wind zal slaan wat betreft haar slachtofferrol omdat ze nu boos op mij is.
  • hans 13 dec

    Slechte mensen hebben mij het levensgeluk afgenomen.en mijn vertrouwen in de mens.mijn hart is gebroken.was ik maar dood.hans 52 jaar uit nijmegen
  • Dominique Janssen 02 apr

    een slachtofferrol kan stilletjes je leven insluipen en de overhand nemen. ik wil dit veranderen ook al zie ik nog niet helemaal hoe, een goeie portie zelfvertrouwen dat helpt, ik begin er meteen aan. het beste aan allen.
  • Jason H 01 mei

    Ik heb hier ook last van, ik heb een vreselijke klas en telkens denk ik dat het het slimst is om in die rol te blijven
  • Pollewop 29 sep

    Ik heb dat ook, en ik wil daar niet meer in het brengt me alleen maar ellende, daar zit ik niet op te wachten, hoe ik dat ga doen?...Gewoon door me er niet meer mee bezig te houden.
  • Bea 20 jul

    Ik ben ook jaren zo iemand geweest die in de slachofferrol zat, dacht door mijn beperking dat ik afhankelijk was, toen in 99 de beperking vrijwel geheel overwonnen was door een ingreep, ben ik er aan gaan werken. Uit mijn huwelijk gestapt met twee kinderen die met mij mee gingen. Helaas er was tegenslag op tegenslag en zo werd ik weer soms afhankelijk van hulp van anderen, en tja die anderen zagen daar wel winst in. In mijn angst voor mijn ziekte en na het verlies van mijn baan bang mijn koop huis te verliezen werd ik op nieuw slachtoffer van mijn eigen angst. In die tijd had ik iemand ontmoet, later bleek ook hij een hele grote slachtofferrol met zich mee te dragen. Waar ik eerst dacht dat hij me kon helpen en dat hij heel sterk was, verbaal was dat ook, voor alles wist ie een oplossing helaas niet voor zijn eigen problemen, Nu besef ik dat ik de problemen van anderen tot die van mij had gemaakt, Hun zwakte waardoor ze me claimde, domineerde en kleineerde haalde weer het zelfvertrouwen bij me weg wat ik na 99 zo goed had weten te verkrijgen,ze zogen mij leeg, onlangs dacht ik dit kan ik niet volhouden, dit wil ik niet, en als ik dit niet wil moet ik zelf wat doen, Ik had al geleerd dat anderen en hulp verleners niets voor je kunnen betekenen als je zelf maar blijft afwachtte en niets doet. Ik was bang voor pijn, verdriet en herinneringen voor spijt en dus had ik een mooi excuus nu is het niet het juiste moment ooit komt het goed. maar zo werkt het niet, het is altijd het juiste moment, en het komt niet vanzelf goed. Het enige waardoor je een fijner leven kunt krijgen is door te veranderen, door zelf iets te doen. Niets in dit leven is zeker, alleen dat we dood gaan, als ik sterf wil ik niet boos zijn op mezelf omdat ik altijd slachtoffer heb gespeeld, ik wil niet zuur bang en ontevreden oud worden ik ben nu 52, uitstellen is mijzelf straffen ik ben meer waard dan dat, dus ik deed wat nodig was en tot mijn grote verbazing viel het mee, kreeg ik meer vrienden, meer respect en begrip dan ooit te voren, draai ik sociaal weer mee in mijn eigen omgeving, vluchten is geen optie Doe iets
  • Hilde 28 aug

    Het is een keuze, om steeds te blijven kijken naar wat wèl haalbaar is, en waar je blij van wordt. En er niet steeds meer mee bezig te zijn, wat van je afgenomen is, of wat je aangedaan is, dat dat vreselijk moeilijk is, dat gevoel mag er ook zijn, natuurlijk! Maar steeds maar negatief blijven over het hoe en waarom alles tegen zit. Geef het een plek, hou er mee op, en kies voor jezelf in het hier en nu. Kijk naar alle goede mooie dingen die je wel hebt, en leg de focus daarop, dat verdiend een ieder!
  • muts 06 jan

    Door in een slachtofferrol te blijven zul je na verloop van tijd geen empathie van andere mensen krijgen. Door jezelf ervan te overtuigen dat je echt de moeite waard bent en je leven oppakt zullen mensen je sterk vinden en respect voor je krijgen. Maar het aller belangrijkste is dat je er zelf in gelooft. Je gevoel over jezelf moet je nooit laten beïnvloeden door een ander. Je bent altijd ZELF verantwoordelijk voor je eigenbeeld. Jij bent verantwoordelijk voor wat je toelaat. Door slachtoffer te spelen zal je er echt niet bovenop komen. De enige die daar last van zal hebben ben jezelf! Word geen slachtoffer van je eigen gedachten.
  • N 09 feb

    Zien mensen zelf het in, dat ze in de slachtofferrol zitten? Meestal ziet iemand van buiten af het sneller dan degene zelf. Ik ken iemand die al een hele tijd in deze rol zit. Ik denk niet dat zij het beseffen... En als je er iets van zou zeggen, zien ze het als kritiek of een verwijt.
  • mia geurts 19 jun

    lees over de helpers slachtoffer aanklager driehoek
  • Tio 08 nov

    Er zijn mensen die anderen met opzet leed aandoen onder het mom van groei.macht ego en controle, wat zij anderen aandoen zouden zij zelf ook niet willen. Ieder ontwikkelt zich op z"n eigen manier en dat hoeft een ander zich niet mee te bemoeien in de vorm van dwang of beinvloeding. .
  • Tio 08 nov

    Iemand kan je beinvloeden maar dan vanuit zijn visie maar geen dwang maar dat men vrij is dat voor te houden en dan kun je er mee doen wat je wil.
  • Esther 08 sep

    Ik vind dat hier heel wat psychologische kennis ontbreekt. Het overnemen van de woorden van 1 man die in een kamp heeft gezeten en zich daar over heeft kunnen zetten duidt op niets. Het is namelijk ook gebleken dat de jeugdjaren heel belangrijk zijn. Iemand met een goede jeugd kan zich rapper over iets heen zetten. Ik lees hier zo vaak dat ik de daders zou moeten vergeven en bla bla bla....... als mensen je (als kind) verkrachten, als je opgesloten zit in een hok, als je mishandeld werd...... en als je als volwassen persoon nog elke nacht daarvan wakker wordt.... hoe kan je dat naast je neer leggen? Ik vecht al jaren tegen onbegrip van collega’s.... ik vecht tegen diensten die niet hun werk doen voor slachtoffers..... en nu lees ik op deze site dat ik me ook geen slachtoffer mag noemen?
  • Dolly 02 okt

    Ik ben slachtoffer van sexueel misbruik van mij 6j tot mijn 28j. Ik ben 52j en heb daardoor psychische problemen. Ik heb me noch nooit in een slachtoffer rol geplaatst. Ik leid mijn leven en dat is best prima!
  • Vreugdevol leven 13 apr

    Ik ben als jong kind geslagen en verkracht door mijn vader. Ik liep daarbij lichamelijk letsel op, zo is later gebleken uit gynacologisch onderzoek. Mijn moeder wist het maar liet hem zijn gang gaan, zij was aan de drank. De buitenwereld had niets door. Ook werd ik jarenlang gepest op school. Toen ik een depressie kreeg en anorexia als tiener, was ik het 'probleemkind'. Dat probleemkind is op haar 17de uit huis gegaan, is in therapie gegaan, en op het moment dat ik dit schrijf, 30 jaar later, kan ik oprecht zeggen dat ik al jaren een heel gelukkig leven heb. Natuurlijk heb ik mijn therapieproces gehad, heb ik pijnlijke emoties doorleefd. Het ging echt niet vanzelf. Je kunt jezelf afvragen: waarom ik?? Maar je kunt je ook afvragen: waarom ik níet? Als 1 op de 7 meisjes misbruikt wordt binnen een familiesetting, als elke week een kind overlijdt aan kindermishandeling in Nederland, als in meer dan de helft van de huwelijken wel eens geweld voorkomt, als bijna 40 procent van de mensen kanker krijgt in zijn leven en een vergelijkbaar percentage hartproblemen, als velen met ons relatieproblemen hebben in de familie of met je partner of met je kind of met je schoonfamilie, waarom zou het mij dan níet overkomen? Iedereen lijdt. Het boeddhisme heeft mij erg geholpen hier heel anders naar te gaan kijken.. En vele andere inspiratiebronnen zoals Victor Frankl, Nelson Mandela, Etty Hillesum, Edith Eger (boek: de keuze).Liever kijk ik naar de vele prettige dingen die mij óók zijn gegeven in het leven en ik vind het volkomen logisch dat er ook moeilijke dingen zijn in mijn leven. Daardoor waardeer ik de niet-moeilijke dingen des te meer! En ik voel ik mij verbonden met iedereen.Met iedereen heb ik wel wat gemeenschappelijk. Attitudinal Healing heeft mij erg geholpen hierbij. (www.attitudinalhealing.org), dan kom je erachter dat het leven zo is gelopen als het is gelopen, en dat het nergens voor nodig is om daar ongelukkig onder te blijven. Natuurlijk zullen er tegenslagen blijven in het leven. Mijn partner kreeg jong kanker (terwijl we drie schoolgaande kinderen hadden). Sommigen vroegen: waarom jij? (hij leeft nogal gezond namelijk). Hij antwoordde daarop: 'het overkomt bijna 40 procent van de mensen, je kunt beter vragen: waarom ik níet?'. Hij nam het gewoon. Natuurlijk waren de kinderen bang en verdrietig. Ook dat mocht er zijn. Zelf heb ik trouwens ook geregeld wat lichamelijk ongemak. Ik zou bijna zeggen: wie niet? De slachtofferrol is heel verslavend, maar het leven uit die rol is echt zoveel leuker joh!

Voeg opmerking toe

Email again:


GRATIS readers
aan te vragen via ons contactformulier!
______________________